TARIMSAL ARAZİLERİN SATIŞINDA SINIRDAŞ MALİKLERİN ÖNALIM HAKKI
Tarımsal arazilerin bölünmemesi adına 2014 yılında 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda düzenleme yapılmıştır. Bu değişikliğe göre tarımsal arazilerin satışında sınırdaş tarımsal arazi malikinin yani komşu parsel malikinin önalım hakkı bulunmaktadır.
TARIM ARAZİSİNİN SATIŞINDA ÖNALIM HAKKINI HANGİ HALLERDE KULLANILABİLİR ?
Tarım arazilerinde önalım hakkının hangi şartlarda kullanılabileceği 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’nun 8/i maddesinin ikinci fıkrasında düzenlenmiştir. Öncelikle tarlanın satışa konu olması durumunda ortaya çıkacaktır.
Araziler tarım arazisi vasfında olmalıdır ve tarımsal araziler sınırdaş olmalıdır. Ancak önalım hakkının kullanılabilmesi için tarım arazisi sınırdaş malik olmayan üçüncü bir kişiye satılmalıdır. Kanunda tarımsal arazinin sınırdaş maliklerden birine satılması halinde diğer sınırdaş maliklerin önalım hakkını kullanamayacağı hüküm altına alınmıştır.
ÖNALIM HAKKI NASIL KULLANILABİLİR ?
Sınırdaş tarımsal arazi maliki yasal önalım hakkını, alıcıya karşı dava açarak ve arazinin satış bedelini ödemek suretiyle kullanabilir.
TARIM ARAZİLERİNDE ÖNALIM HAKKI DAVASI HANGİ SÜREDE AÇILMALIDIR ?
Önalım hakkının kullanılması için 5403 sayılı kanunda herhangi bir süre öngörülmemiş olmakla birlikte bu süreler TMK da düzenlenmiştir. Buna göre , satışın hak sahibine bildirildiği tarihin üzerinden üç ay ve her halde satışın üzerinden iki yıl geçmekle düşer. 3 aylık süre satışın sınırdaş arazi malikine bildirildiği tarihten itibaren işlemeye başlar. Bildirim noter aracılığı ile yapılmış olmalıdır.
TARIMSAL ÖNALIM HAKKI DAVASINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEMENERESİDİR ?
Tarımsal arazilerin korunması hakkındaki kanuna dayanılarak açılan tapu iptal ve tescil davaları taşınmazın bulunduğu yerdeki Asliye Hukuk Mahkemesinde açılır.